حسابداری حسابرسی موسسات شرکتها وسازمانها

تنخواه گردان :
 برای احیای تنخواه  مبلغی بااجازه کتبی مدیر یت برای هزینه های جاری سازمان با عنوان تنخواه دراختیار تدارکات  قرارمیگیرد: بدین نحو سند میزنیم:
تامین اعتبار-استانی ۵۰۰
                         ذخیره تامین اعتبار-استانی ۵۰۰
حساب تعهدات-استانی۵۰۰
                  طرف حساب تعهدات-استانی ۵۰۰۰
تنخواه گردان حسابداری ۵۰۰
                                          کنترل تخصیص ۵۰۰
تنخواگردان پرداخت    ۵۰۰
                    بانــــــــــــــک پرداخت هزینه ای  ۵۰۰
 
پاس تنخواه گردان:
یعنی قطعی گرفتن هزینه هائی که توسط واحد تدارک انجام شده  
تفکیک هزینه :
کمی فکر کنیم وببنیم که چه هزینه هائی را میتوان تفکیک نمود وبهتر میتوان ازآنها گزارش مدیرتی درآورد  -  گزارشها  میتوانند نوعی آلارم برای مدیریت باشند
 به طور مثال :امسال که سال اصلاح الگوی مصرف است وباتوزیع شدن یارانه ها باید هزینه را کاهش وبه فکر راه حلی برای تولید بیشتر (درشرکتهای خصوص)وبالا بردن راندمان کاری درپرسنل شد.پیشنهاد شما برای کاهش هزینه ها درمحیط کاریتان چیست؟
نظراتتان را برای من ارسال کنید
اما به نظر من حسابداران خوب میتوانند با تسهیم صحیح هزینه  به هرواحد ویا هراتاق کاری  ویا هرنفر (حسابداری صنعتی) به  صرفه جوئی درمصرف به مدیر کمک کنند
برای روشن شدن موضوع مثالی میزنیم:
مبالغی که باعنوان تنخواه دراختیار تدارکات دستگاه قرار میگید دازای  ارائه مدارک مثبته به هزینه قطعی گرفته میشود.دراین موقع است که ماباید مهارت خورد را درتفکیک هزینه وارائه گزارش مدیریتی نشان دهیم :
هزینهائی که تدارکات انجام میدهد غالبا شامل:هزینه های مصرفی-آب-برق-گاز-تلفن-سوخت-پست-پذیرائی-و...هستند
خود من درچند سال گذشته تفکیک هزینه ها را به شرح فوق انجام میدادم وبه همین روش دراسناد حسابداری نگهدداری میکردم.اما چند وقتی است که ریزشان کردم مثلا: هزینه تلفن-آب برق-گاز.
 جدولی تهیه کردم شامل:نام پایگاه(بدلیل اینکه سازمان دارای پایگاه های اقماری زیادی است)-شماره تلفن-نوعکنتور(گاز-آب-برق)-جمع کل هرپایگاه
حال درهردوره که قبوض فوق بدست من میرسد به آن جدول انتقالش میدهم وآزآن گزارشی تهیه میکنم
 
اما نحوه سند زدن پاس تنخواه تدارکات:
ذخیره تامین اعتبار -استانی   ۵۰۰
                  تامین اعتبار -استانی            ۵۰۰
طرف حساب تعهدات-استانی    ۵۰۰
                    حساب تعهدات-استانی       ۵۰۰
هزینه-(نوع برنامه /تفکیک آن)    ۵۰۰
                 تنخواه گردان پرداخت            ۵۰۰
 

جهت استفاده ازمطالب این وبلاگ به آدرس زیر مراجعه فرمائید:

http://www.malian.ir

حساب تضمينات وطرف حساب تضمينات :

همانطوريكه ازنامشان پيداست جهت ضمانت يا حسن انجام تعهد درقبال كارانجام شده ميباشد:مثلا درقراردادها درصديازکل مبلغ قرارداد را بابت حسن انجام تعهد ازپيمانكاركسرميكنند.ميتواند شامل ضمانتنامه هاي بانكي ويا سفته هاو....باشد.

دراسنادحسابداري بدينگونه عمل ميكنيم:

حساب تضمينات   1000

         طرف حساب تضمينات     1000

ميتوانيم براي ثبت بهتر ودقيقتر دراسنادحسابداري ازسرفصلهاي معين وتفصيلي 1و2و..استفاده كنيم .بدين صورت كه اگر حساب تضمينات براي شركت الف باشد بدين نحو سند ميزنيم:

حساب تضمينات –شركت الف    1000

              طرف حساب تضمينات-شركت الف       1000

زماني كه مدت وتاريخ ضمانت نامه به پايان رسيده دراسنادحسابداري براي عودت ضمانت به پيمانكارويا..بدين نحوسند ميزنيم:

طرف حساب تضمينات-شركت الف   1000

                حساب تضمينات-شركت الف        1000

جهت استفاده ازمطالب این وبلاگ به آدرس زیر مراجعه فرمائید:

http://www.malian.ir

مقدمه

حسابداري يك سيستم اطلاعاتي است كه با فراهم كردن اطلاعات لازم كمك مي كند تا سرمايه گذارها، اعتبار دهندگان، مديران و دولت نسبت به مسائل اقتصادي بهتر بتوانند تصميم بگيرند. براي مثال اگر شخصي بخواهد در شركتي سرمايه گذاري كند، تمايل دارد كه وضعيت مالي آن شركت و يا نتايج عمليات آن شركت را در طي سالهاي قبل بداند. موضوعاتي كه بصورت گزارش هاي مالي توسط حسابداران تهيه مي شود. حسابداري به منظور جوابگويي به نيازهاي انسان بوجود آمده است به همين دليل با گذشت زمان و به موازات گسترش فعاليتهاي اقتصادي و افزايش پيچيدگي آن، هدفها و روشهاي حسابداري براي جوابگويي به نيازهاي اطلاعاتي، توسعه يافته است چرا كه اشخاص، شركتها و دولت براي تصميم گيري در مورد توزيع مناسب منابع مالي نياز به اطلاعاتي قابل اتكا دارند كه اين اطلاعات را به ياري حسابداري مي‌توان بدست آورد. از سوي ديگر انجام سرمايه گذاري يكي از مواد ضروري و اساسي در فرايند رشد و توسعه اقتصادي كشور است و سرمايه گذاران نيز از بعد عرضه سرمايه، تا حد امكان سعي دارند منابع مالي خود را به سوئي سوق دهند كه كمترين ريسك و بيشترين بازده را داشته باشد. يعني بدنبال برآورد ريسك سرمايه گذاري خواهند بود. اين در حالي است كه يكي از مباني اساسي براي محاسبه ريسك بازار شركتها، استفاده از اطلاعات توليد شده توسط سيستم حسابداري است.

2- تعاريف و كليات

حسابداري يك سيستم است كه در آن فرايند جمع آوري، طبقه بندی، ثبت، خلاصه كردن اطلاعات و تهيه گزارش هاي مالي و صورتهاي حسابداري در شكل ها و مدل هاي خاص انجام مي‌گيرد تا افراد ذينفع درون سازماني مثل مديران و يا برون سازماني مثل بانكها، دولت و ... بتوانند از اين اطلاعات استفاده كنند. حسابداري به عنوان يك نظام پردازش اطلاعات، داده‌هاي خام مالي را دريافت نموده آنها را به نظم در مي‌آورد. محصول نهايي نظام حسابداري گزارش ها و صورت هاي مالي است كه مبناي تصميم گيري اشخاص ذينفع (مديران، سرمايه گذاران، دولت و ... ) قرار مي‌گيرد.

3- تاریخچه حسابداري

شايد زماني كه لوكاپا چولي در سال 1494 ميلادي پايه هاي اصلي حسابداري را در اروپا بنا مي‌كرد حتي گمان نمي‌كرد كه روزي حسابداري تا اين حد پيشرفت كند. اگر بخواهيم حسابداري و تاريخچه آن را بررسي كنيم بايد به سالها پيش از لوكاپا چولي برگرديم. خوارزمي، دانشمند معروف ايراني، براي اولين بار  درباره مفهوم صفر، شيوه نگارش نشانه‌اي اعداد و شمارش دهدهي در رساله " جبر و مقابله " توضيحاتي را داد و جالب است بدانيد سيستم دهدهي كنوني در واقع ترجمه اين رساله است كه بوسيله لئونارد فيبوناچي در ايتاليا انجام گرفت و از آن طريق عالمگير شد.

مي‌توان گفت كه پيشرفت حسابداري در اواخر قرون وسطي مديون سوداگران است به‌ همين دليل سيستم‌هاي حسابداري به تدريج پيشرفت كرد و جايگزين سيستمهاي قديمي‌تر شد. البته نقش رشد اقتصادي را نمي توان ناديده گرفت.

لوكاپاچولي در قرن 15 ميلادي رساله اي نوشت و فصلي از اين رساله را به حسابداري اختصاص داد و براي نخستين بار سيستم حسابداري دو طرفه را توصيف و دفاتر اصلي حسابداري را تشريح كرد.

جاي تذكر است كه محمدبن محمد ابوالوفاي بوزجاني در قرن دهم ميلادي يعني پنج قرن قبل از لوكاپاچولي رساله اي به نام ضروريات علم حسابداري براي كاتبان و كاسبان نوشت كه راهنماي خوبي در حساب عملي بود. اما متأسفانه پژوهشي درباره اين كتاب صورت نگرفت.

در طول دو قرن بعدي تنها يك پيشرفت عمده در حسابداري دوبل اتفاق افتاد و آن تفكيك اموال شخص حاكم از حسابهاي دولتي و تفكيك اموال شخصي تاجر از حسابهاي تجارتخانه توسط سيمون استوين رياضي دان هلندي بود (فرض تفكيك شخصيت) در نتيجه حساب سرمايه در سيستم حسابداري دوبل ايجاد شد.

با توجه به پيشرفتهاي انجام شده از نظر اقتصادي و اجتماعي عناصر اصلي سيستم حسابداري دوبل همچنان بدون تغيير باقي مانده است. دليل بقاي اين سيستم در اين فاصله طولاني، سادگي اصول، انعطاف پذيري و قابليت آن در ثبت، انتقال و گزارش اطلاعات متنوع در قالب صورتهاي قابل اعتماد و مفهوم است.

البته پيشرفتهائي از نظر روشها و شيوه هاي حسابداري صورت گرفته است و شاخه هايي در حسابداري پديد آمده است اما تمام آنها مبتني بر سيستم دوبل يا دو طرفه است.

4- انواع حسابداری

مهمترين شاخه هاي حسابداري عبارتند از حسابداري صنعتي، حسابداري مالي، حسابرسي، حسابداري دولتي و حسابداري مديريت.

4-1- حسابداري صنعتي

اين حسابداري كه بتدريج و پس از انقلاب صنعتي روي داد در جهت نياز به دانستن بهاي تمام شده محصولات توليدي بود. در اين نوع از حسابداري هدف اصلي سيستم دانستن بهاي تمام شده يك واحد از نظر تمامي عوامل هزينه مي‌باشد. همزمان و همراه با تكامل ابزارها و شيوه هاي توليد، در سده هاي بعد، روشها و شيوه‌هاي هزينه‌يابي پيشرفته‌اي ابداع و بكار گرفته شد كه هزينه عمليات را بدرستي شناسايي نمايد.
حسابداري صنعتي امروزه ثمره اين فرايند شتاب آميز تكاملي است که اصولا" همان هدف اندازه گيري و گزارش بهاي تمام شده محصولات، خدمات و فعاليت‌ها را دنبال مي‌كند.

4-2- حسابداري مالي

اين نوع از حسابداري  را مي توان حسابداري گزارش نيز ناميد. زيرا هدف اصلي در اين نوع از حسابداري، تهيه صورتهاي مالي اساسي مي‌باشد كه مورد نياز استفاده كنندگان از اين صورتهاي مالي است. شايد بتوان گفت كه دليل اصلي پيدايش اين نوع حسابداري، اصل تفكيك شخصيت مي‌باشد. اين اصل امكان مشاركت صاحبان سرمايه اي را كه به تجارت نمي پرداختند ممكن ساخت و به اين شكل باعث رشد و توسعه بنگاه هاي تجاري شد. اين نوع از مشاركت باعث پيدايش سهام و بازار بورس شد. البته دليل اصلي ايجاد بازار بورس را مي توان، افزايش شمار شركتهاي سهامي دانست.

يكي ديگر از موضوعات اصلي كه در اين دوران تأثير اساسي بر رشته حسابداري گذاشت برقراري ماليات بر درآمد بود. اين نوع از ماليات كه در اغلب كشور هاي صنعتي اروپا وسيله اي براي تأمين عدالت اقتصادي است از اوايل قرن نوزدهم ايجاد و به تدريج جزئي از نظام مالياتي كشورها شد. تعيين ماليات بر درآمد مستلزم شناخت دقيق سود خالص بود و لازمه اين شناخت نگهداري حسابها و دفاتر منظم و تهيه صورتهاي مالي كه ميزان سود را به درستي نشان دهد. به اين ترتيب دولتها به صورت يكي از اصلي ترين استفاده كنندگان از صورتهاي مالي مؤسسات درآمدند.

ديگر استفاده كنندگان از اين صورت‌هاي مالي عبارتند از  بانكها، اعتبار دهندگان، بستانكاران بلند مدت و كوتاه مدت، فروشندگان، مشتريان، كاركنان، سرمايه‌گذاران بالقوه، كارگزاران بازار سرمايه، جامعه و مديريت مؤسسه.

4-3- حسابداري دولتي

انديشه كنترل عمومي بر هزينه هاي دولت از اواخر قرن نوزدهم ميلادي به بعد پديد آمد و دولتهاي برخي از كشور هاي اروپايي مكلف شدند كه درآمدها و هزينه هاي سالانه خود را پيش بيني و به تصويب مجلس نمايندگان برسانند و بدين ترتيب، تنظيم و تدوين بودجه دولت متداول گرديد پيدايش و رواج سيستم بودجه، سيستم حسابداري متناسبي را طلب مي كرد كه اين جريان به پيدايش حسابداري دولتي به صورت رشته‌اي متمايز انجاميد.

4-4- حسابداري مديريت

در اواخر قرن نوزدهم مديريت علمي به عنوان رشته‌اي خاص توسط فردريك تيلور مطرح گرديد. مديريت علمي بطور بسيار خلاصه، روش برخورد منظم و منطقي با مسائل سازمان‌ها به منظور يافتن مناسب‌ترين راه براي انجام هر كار است و بر كسب اطلاع دقيق و كامل از آنچه مي‌گذرد و نتايجي كه بر اثر هرگونه تغيير حاصل مي‌شود تأكيد دارد. اين نوع از مديريت نياز زيادي به اطلاعاتي از قبيل بهاي تمام شده محصولات و خدمات، مقدار توليد، هزينه اجزاء مختلف توليد، قيمت فروش محصولات و خدمات و ظرفيت منابع مختلف نظير ظرفيت توليدي ماشين آلات و تجزيه و تحليل اين اطلاعات داشت. اين جريان، نياز به اطلاعات و بخصوص اطلاعات مالي را فزوني بخشيد. افزايش استفاده مديران از اطلاعات مالي موجب شد كه روشهاي هزينه يابي توليدات، خدمات و فعاليتها بهبود و توسعه يابد و اطلاعات مفصل تري از جنبه هاي مختلف مالي فعاليت‌ها فراهم آيد.
بدين ترتيب، حسابداري مديريت به عنوان رشته‌اي خاص در اوايل قرن حاضر شكل گرفت.

4-5- حسابداري منابع انساني

يكي از مباحث جديد در دانش حسابداري، نگرش نوين به منابع انساني به عنوان يكي از موثرترين عوامل مولد در ايجاد درآمد موسسات است. در اين مبحث، ارزش اقتصادي منابع انساني به مثابه دارايي با اهميت موسسه تلقي و امكان ارايه آن در صورت‌هاي مالي مطرح مي گردد.

4-5-1- تعريف حسابداري منابع انساني

حسابداري منابع انساني عبارت‌ است از شناسايي و ارزيابي منابع انساني موسسه و گزارشگري به اشخاص ذينفع. در اين تعريف سه بخش اساسي پيرامون منابع انساني وجود دارد:

•                         شناسايي: تشخيص كميت و كيفيت آن و تهيه آمار مناسب.

•                         ارزيابي: اندازه گيري ارزش اقتصادي و تعيين ميزان مالي آن.

•                         گزارشگري: تنظيم و ارايه گزارش‌هاي مالي مناسب در مورد آن.

5- حسابداري در ايران

حسابداري در ايران امروز، با تعريف ها، مفاهيم و بازتاب عملكرد گسترده‌اش، جايگاه مناسبي در نظام مالي و اقتصادي يافته است. بازتاب اين امر را مي توان در توجه خاص مديران به حسابداري و استفاده از اطلاعات مالي در تصميم‌گيريها و سياست‌گذاري‌هاي استراتژيك موسسه‌ها و شركت‌هاي تحت نظارتشان مشاهده كرد. در سطح كلان نيز شاهد اعتماد و اتكاي نظام مالي كشور به رسيدگي‌هاي حسابرسان، بررسي اسناد و مدارك فعاليت‌هاي مالي به وسيله آنان و قضاوت نهايي ايشان هستيم كه در قالب گزارش حسابرسي منتشر مي شود.

نخستين انتشارات مستقيم به حسابداري و حسابرسي در ايران بخشنامه 13/11/1314 مي‌باشد كه براي بار اول از اصطلاحاتي از قبيل بيلان ( ترازنامه ) – بدهكار و بستانكار صحبت مي شد كه خود مقدمه‌اي برقوانين مالياتي سالهاي بعد بود.

همچنين در سال 1322 قانون ماليات بر در آمد تدوين شد. با وجود اينكه اين قانون هرگز به مورد اجرا گذاشته نشد ولي اصطلاحاتي از قبيل هزينه و درآمد در آن به كار رفته بود. حسابداري به روش جديد در ايران بيشتر به مؤسسات خارجي كه در ايران مشغول به كار بودند، موسوم شد. اين مؤسسات عبارت بودند از شركت سابق نفت – بانك شاهي و ساير مؤسسات و بانكهاي خارجي. سپس نیز در بانك ملي ايران و ساير بانكهاي ايران رواج يافت.

انجمن حسابداران خبره كه در سال 1353 بوجود آمده بود، در آذرماه 1350 لايحه تأسيس شركتهاي سهامي حسابرسي به تصويب كميسيون هاي مجلسين رسيد. اين شركت در حال حاضر عمليات حسابرسي كليات مؤسسات دولتي مستقل و نيمه مستقل (سازمان هاي دولتي به غير از وزارت خانه ها و شركتها ) مؤسساتي كه از دولت كمك مالي دريافت مي‌كنند را عهده‌دار مي‌باشد.

6- ويژگي هاي كيفي اطلاعات حسابداري براي استفاده كنندگان برون سازماني

اطلاعات حسابداري كه به تصميم گيرندگان برون سازماني ارايه مي‌شود در قالب گزارش‌ها و صورت‌هاي مالي است كه شامل صورتحساب سود و زيان، ترازنامه و صورت جريان وجوه نقد است كه به علت نقش نداشتن استفاده‌كنندگان در تهيه اين گزارش‌ها، مجامع دولتي و موسسات علمي و حرفه‌اي حسابداري، واحدهاي گزارشگر را به رعايت اصول و استانداردها موظف مي كنند تا استفاده كنندگان با اعتماد كامل، اين نوع اطلاعات و گزارش‌ها را براي تصميم گيري مورد استفاده قرار دهند. همچنين اين گزارش‌ها و اطلاعات بايد از ويژگي‌هاي كيفي خاصي برخوردار باشند تا براي تصميم‌گيري، مفيد و قابل استفاده باشند.

7- ويژگي هاي كيفي اطلاعات حسابداري براي استفاده كنندگان درون سازماني

•                         مربوط بودن: مربوط بودن يكي از ويژگي‌هاي مهم اطلاعات حسابداري است. كليه اطلاعاتي را كه در تصميم گيري نسبت به يك مساله موثر واقع شود، اطلاعات مربوط مي‌نامند. بنابراين، مربوط بودن را مي‌توان در قالب تأثير اطلاعات حسابداري بر تصميم‌هاي استفاده كنندگان در مورد ارزيابي نتايج رويدادهاي گذشته و پيش بيني آثار رويدادهاي فعلي يا آتي و يا اصلاح انتظارات آنان بيان كرد. اگر چه اين ويژگي در تهيه گزارش‌هاي برون سازماني و درون سازماني اهميت زيادي دارد، اما اهميت آن در بررسي‌هاي درون سازماني بيشتر است.

•                         به موقع بودن: به موقع بودن یعنی این كه اطلاعات حسابداري در زمان مناسب در دسترس استفاده كنندگان قرار گيرد زيرا بسياري از انواع اطلاعات به ويژه اطلاعات مالي، با گذشت زمان به سرعت ارزش و فايده خود را از دست مي‌دهند. ويژگي به‌ موقع بودن اطلاعات، در مورد گزارش‌هاي درون سازماني به مراتب از اهميت بيشتري برخوردار است زيرا اين‌گونه اطلاعات، اغلب براي كنترل و اعمال نظارت بر عمليات روزانه به كار مي‌رود.

•                         اهميت: اهميت به اين مفهوم به كار مي‌رود كه اطلاعات حسابداري بايد به صورت خلاصه از انبوه اطلاعات، استخراج و ارايه گردد به نحوي كه براي استفاده كنندگان معنا داشته باشد. اگر اطلاعات بيش از حد متعارف ارايه شود اطلاعات مرتبط با تصميم گيري، در ميان انبوه اطلاعات گم خواهد شد و استفاده كنندگان نخواهد توانست تصميم گيري صحيحي انجام دهند. به عبارت ديگر همان گونه كه اطلاعات كم موجب مي گردد كه پيش‌بيني و تصميم‌گيري صحيحي انجام نگردد اطلاعات با جزييات زياد و غير مهم نيز، تصميم‌گيري را مشكل خواهد كرد. بنابراين اهميت محدوديت گزينش اطلاعات قابل افشا را ايجاد مي‌كند.

•                         قابل مقايسه بودن: قابل مقايسه بودن به اين معناست كه اطلاعات تهيه شده در يك شركت يا شركت‌هاي متفاوت بر اساس اصول، روش‌هاي حسابداري، طبقه‌بندي، نحوه افشاي حقايق و چارچوب مشابه ارايه شود تا خصوصيات مشابه آنها، مقايسه آنها را امكان‌پذير سازد.

•                         صحيح بودن: صحيح بودن به معناي ارايه واقعيت‌ها در قالب كميت‌هاي قابل اندازه گيري با دقت كافي است. براي اين‌كار لازم است حسابداران بدانند چه چيزي را اندازه‌گيري مي كنند كه نشان‌‌دهنده موضوع مورد سنجش و اندازه گيري است.

8- حسابرسي و مديريت بنگاه اقتصادي

حسابداري يك فعاليت اجتماعي – حرفه اي است كه شامل منابع انساني و غير انساني مي‌گردد و بين منابع انساني و غير انساني واكنشهاي متقابلي وجود دارد و فرهنگ جامعه بر منابع انساني تأثير گذار است.
با وجود اينكه حرفه حسابداري كمتر جنبه فرهنگي دارد ولي بدليل وابستگي آن به جنبه‌هاي انساني و واكنش‌هاي متقابل آن، فرهنگ بر حسابداري تأثير گذار شده است.

يكي از مهمترين تفاوتها در اعمال حسابداري در بين كشورها، تفاوت‌هاي فرهنگي است. محتواي گزارش‌ها عموما" بستگي به تاريخ، آداب و رسوم و فرهنگ منطقه دارد و بدين دليل است كه در بعضي كشورها گزارش هاي مالي، سرمايه‌گذار را مدنظر دارد و در بعضي از كشورها و مناطق، طلبكاران يا اداره كنندگان دولتي را. از آنجائي كه ارزش كار در ارتباط با فرهنگ تعيين مي‌شود لذا تلقي مفاهيم زير از پارامتر هاي مهم در تعيين ارزش محسوب مي‌گردند.

•                         فردگرائي در مقابل جامعه يا جمع گرائي

•                         فاصله طبقاتي زياد در مقابل كاهش فاصله طبقاتي

•                         مرد‌گرائي در مقابل زن‌گرائي يا انسان گرائي

•                         اصالت سرمايه در مقابل اصالت معنويت يا اصالت كار

•                         پنهان كاري در مقابل آشكار سازي

ارزشهاي جوامع نيز از لحاظ بعد زماني با يكديگر متفاوتند. بعضي از جوامع بر گذشته و برخي ديگر بر حال و آينده تكيه دارند. برخي ممالك مانند آمريكا بر " من " تكيه دارد ولي ژاپن بر " ما " تكيه دارد. برخي بر فرد و سرمايه و برخي ديگر جامعه و كار اصالت مي‌دهند. اين فرهنگ‌ها گزارش‌هاي مالي متفاوت، نوع رسيدگي‌هاي متفاوت و كنترل‌هاي متفاوتي را نيز طلب مي‌‌كنند و اصل افشاء در هر كدام تفسير خاص خود را دارد.

نظريه‌ها و رويه‌هاي حسابداري و حسابرسي با توجه به ساختار اقتصادي و اجتماعي حاكم بر جامعه و هدف‌هاي تعيين شده براي حرفه حسابداري بنا شده است. هدف‌هاي حسابداري و حسابرسي نيز بر انگيخته از اوضاع حاكم بر محيط حسابداري و حسابرسي است و محيط حسابداري و حسابرسي به عنوان يك سيستم فرعي از سيستم كل اقتصاد به گونه‌اي است كه همواره با واحد هاي اقتصادي، اعتبار دهندگان و حرفه حسابداري در تعامل است.

لذا تعيين هدفهاي حسابداري و حسابرسي و گزارش هاي مالي تضاد منافع اين سه گروه را در بر خواهد داشت و با توجه به اينكه مديريت واحد هاي اقتصادي از عمده ترين تصميم گيرندگان اقتصادي هستند پس خود نيز جز اصلي ترين استفاده كنندگان گزارش هاي مالي محسوب مي‌شوند.

يكي از فرضيات حسابداري " تفكيك شخصيت است " كه همواره بايستي بين صاحبان واحدهاي اقتصادي و شخصيت مستقل واحدهاي اقتصادي تمايز قايل شد. زيرا صاحبان واحد اقتصادي شكلي از بستانكاران هستند كه در واحد اقتصادي داراي منافعند و در اين راه مالكان بايد بدانند كه مدير نيستند و مديران هم بايد بدانند كه مالك واحد اقتصادي نيستند. رشد سريع و بي‌امان نيازهاي اطلاعاتي استفاده كنندگان حسابرسان را پذيرش مسئوليت بيشتري در مقابل جامعه دعوت مي‌كند و اعتبار اطلاعات به درجه درستي و صحت آنها وابستگي شديد خواهد داشت.

محيط كنترلي تركيبي از موارد زیر است:

•                         طرز تفكر مديريت و چگونگي اجرايي كردن آن

•                         نمودار سازمان

•                         نحوه مديريت منابع انساني

•                         پيش بيني مالي و بودجه اي

•                         حسابرسي داخلي

به عبارت ديگر، كنترل فرايندي است از سياستها و روشهايي كه براي كسب اطمينان نسبي از دستيابي به هدفها‌‌ي سازماني ايجاد مي‌گردد. به طور كلي مي‌توان گفت كه هدف اساسي در ايجاد و رسالت واحدهاي حسابرسي داخلي كمك به مديريت واحد اقتصادي در اداره كردن امور شركت به بهترين وجه است. لذا رسيدگي حسابرسان داخلي اغلب حسابرسي عملياتي است زيرا هدف آنان تعيين تأثير رويه‌ها و روش هاي موجود بر كارائي عمليات واحد اقتصادي است. نتيجه پاياني كار آنان نيز تهيه گزارش مبتني بر پيشنهادهاي بهبود نحوه انجام عمليات به مديريت است كه خود مؤيد اهداف فوق است.

دامنه كار حسابرسان داخلي محدود به فعاليت‌ها و رويدادهاي مالي واحد اقتصادي نمي‌شود بلكه بررسي و ارزيابي تأثير سيستم كنترل‌هاي داخلي حسابداري و اداري را نيز شامل مي‌گردد. به همين دليل است كه حسابرسان داخلي مي توانند به عنوان بازوي توانمند مديريت در اداره و كنترل كيفيت  و كارائي واحد هاي اقتصادي از جنبه هاي مادي (سود آوري) و معنوي (نيروي انساني) محسوب شوند. گرچه ارزش اقتصادي حسابرسي داخلي مانند ساير منابع ، به ظرفيت مديران براي استفاده از توان بالقوه اين ابزار كارآمد و ارزشمند در جهت نيل به اهداف سازمان وابسته است ولي نبايد فراموش كرد كه حسابرسي داخلي خود نيز به عنوان بخشي از كار گروهي سازماني تلقي مي شود نه به عنوان يك شغل متمايز و مجزا از وظايف حسابدار. زيرا حسابرسي داخلي آميخته اي از فرايند كنترل و برنامه ريزي در سيستم اطلاعات مديريت است كه محصول فعاليت آن اطمينان از سودآوري و تداوم فعاليت‌هاي اقتصادي و تأمين امنيت شغلي براي كاركنان و در نهايت تشخيص حدود كارائي مديران و كوششهاي مستمر آنان است. معذالك استقلال، شايستگي و داشتن مهارت و توانائي حسابرسان داخلي در صورتي كه جايگاه شغلي و گرايش دهي آن مدنظر و مورد استفاده بهينه قرار گيرد مي‌تواند به عنوان يك منبع اقتصادي داراي منافع آتي فراواني باشد.

آموزش حسابداري دولتي

ثبت اسنادهزينه اي

1- درسازمانهاي دولتي معمولا قبل ازتبادل موافقتنامه بایدبه همراه نامه وبا امضاء ذيحساب دستگاه از دارائي تقاضاي تنخواه گردان حسابداري نمود .

بدين صورت سند ميزنيم:

درخواست وجه ساير اعتبارات هزينه اي     100

                                         تنخواه گردان حسابداري        100

بـــــــــــــــــــــــــــــانــــــــــــــــــــك                100

                     درخواست وجه ساير اعتبارات هزينه اي           100

2-     بعداز ردوبدل كردن موافقتنامه (که معمولا بین دو تا چهارماه طول میکشد) بدين نحو سندميزنيم:

اعتبارمصوب         1000

          دستگاه اجرائي               1000

3-     مبالغ پیش بینی شده در موافقتنامه ها غالبا با عناوين تخصيص سه ماهه شش ماهه نه ماه ودوازده ماه ويا اصلاحيه هائي دراختيار دستگاه قرارميگيرد كه بدين نحو دراسناد حساداري نگهداري وسند ميزنيم:

تخصيص اعتبار (به تفكيك برنامه)  100

                  اعتبار مصوب(به تفكيك برنامه)   100

مراتب هزينه :

ابتدا ميبايست قبل ازپرداخت هزينه ازطرف مدير نامه اي تهيه وتقديم ذيحسابي گردد كه آن نامه اجازه كتبي مديريت است جهت پرداخت هزينه ودرحسابداري به آن حواله ميگويند.

درسازمانهاونهادهاي دولتي براي كنترل اعتبار ها درسطح اعتبارات مصوب چه استاني وچه ابلاغي از تامين اعتبار وذخيره تامين اعتبار استفاده ميكنند يعني اعتبار موجود براي هزينه خاص را تامين مينمايند

فرض كنيم امورمالي قراراست هزينه برق  سازمان را به مبلغ 15000ريال را پرداخت نمايد:

بدين شيوه سند ميزنيم:

تامين اعتباراستاني    15000

             ذخيره تامين اعتبار استاني     15000

ذخيره تامين اعتبار استاني  15000

                تامين اعتبار استاني            15000

حساب تعهدات استاني         15000

              طرف حساب تعهدات استاني  15000

طرف حساب تعهدات استاني     15000

                حساب تعهدات استاني          15000

دقت شود دراعتبارات هزينه اي درانجام هرهزينه بعد ازتامين وذخيره اعتبار ازثبت حساب تعهدات وطرف حساب تعهدات استفاده مينمائيم

باتوجه به توضيحان بند اول بعداز دريافت تنخواه ماهيانه وهنگام پرداخت  هرگونه هزينه  يا درپايان هرماه از حساب كنترل تخصيص جهت كنترل پرداختها استفاده ميكنيم با توجه به نكات ذكر شده ادامه سند را دنبال ميكنيم :

تنخواه گردان حسابداري    15000

                                 كنترل تخصيص حسابداري  15000

هزينه بودجه برنامه اي-برنامه (نام برنامه)   15000

                        بـــــــــــــــــــــانـــــــــــــــــــــك             150000

درهنگام ثبت هزينه ميابست نام برنامه و يا ميتوانيد براي تفكيك بيشتر هزينه ها از تفصيلها استفاده نمائيد.

تنخواه گردان پرداخت:

معمولا ازبین افراد رسمی وواجد صلاحیت باتشخیص مدریت (درقبال سفته) انتخاب ميشوند.

بدين طريق سند ميزنيم:

تامين اعتبار-استاني    ۵۰۰

            ذخيره تامين اعتبار-استاني   ۵۰۰

حساب تعهدات-استاني  ۵۰۰

          ذخيره تامين اعتبار-استاني  ۵۰۰

تنخواه گردان حسابداري   ۵۰۰

                      كنترل تخصيص         ۵۰۰

تنخواه گردان تداركات        ۵۰۰

                       بانـــــــــك پرداخت  

علي الحسابها وپيش پرداختها :

پرداختهاي غيرقطعي كه بعد ازاتمام كاربه هزينه قطعي گرفته ميشوند.

 مثلا:

پرداخت علي الحساب  ياپيش پرداخت به پيمانكاران يا الان كه دارم اعتبارت هزينه اي را آموزش ميدهم پداخت علي الحساب حقوق و... دراسناد اعتبارت هزينه اي بدين گونه سند ميزنيم:

تامين اعتبار-استاني      15000

                   ذخيره تامين اعتبار-استاني  15000

 حساب تعهدات-استاني     15000

             طرف حساب تعهدات-استاني     15000

تنخواه گردان حسابداري  15000

                    كنتـــــرل تخصيص         15000

علي الحساب /  پيش پرداخت 15000

             بانـــــــــــــك پرداخت هزينه اي 15000

زماني كه كاريا پروژه به اتمام رسيد بدين نحو سند ميزنيم:

ذخيره تامين اعتبار-استاني 15000

                           تامين اعتبار استاني      15000

طرف حساب تعهدات-استاني      15000

                           حساب تعهدات-استاني    15000

هزينه (عنوان برنامه) 15000

جهت استفاده ازمطالب این وبلاگ به آدرس زیر مراجعه فرمائید:

http://www.malian.ir

دراين قسمت ميخواهم درباره كسورات صحبت كنم:

مثل : كسورات مربوط به ماليات بيمه هاي تامين اجتماعي وصندوق بازنشستگي

كسوروصولي و كسور ارسالي :

هدف ازاستفاده اين سرفصلها درحسابهاي كل كنترل ميزان كسورات  ازحقوق يا قرارداد و..

ميباشد

مثلا درليست حقوق كسورات شامل ماليات بيمه تامين اجتماعي يا صندوق بازنشستگي كشوري ميباشند

ميتوانيم جهت نگهداري هركدام ازمواردفوق برايشان ازسرفصلهاي معين وتفصيلي استفاده نمود. بدين شكل سند ميزنيم:

كسورارسالي- بيمه تامين اجتماعي  1000

كسورارسالي- صندوق بازنشستگي6000   

كسورارسالي- ماليات                    500

                   كسوروصولي- بيمه تامين اجتماعي1000

                   كسورارسالي- صندوق بازنشستگي 6000

                    كسوروصولي –ماليات                 500

جهت استفاده ازمطالب این وبلاگ به آدرس زیر مراجعه فرمائید:

http://www.malian.ir

حساب كنترل قرارداها وطرف حساب كنترل قراردادهاي مالي:

هدف كنترل قراردادها انعقادشده باشركتها ويا پيمانكاران ميباشد بدين شكل سندميزنينم:

حساب كنترل قراردادها – شركت نمونه 50000

                      طرف حساب كنترل قراردادها-شركت نمونه 50000

به غير ازسرفصلهائي كه تاكنون توضيح دادم سرفصلهاي ديگري هستند كه

ماهيتشان مثل سرفصلهاي توصيف شده ميباشند .

مثلا:

حساب پيش پرداخت سنواتي يا علي الحساب سنواتي ياهزينه ازمحل پيش پرداخت سنواتي ويا هزينه ازمحل علي الحساب سنواتي ويا حساب موجودي جنسي(هدف ازنگهداري آن كنترل موادويامصالح خريداري شده است) كه ماهيتا بدهكار ميباشند.ولي درمقابل حساب دريافتي ازخزانه درسنوات قبل  كه هدف ازنگهداري آن كنترل پيش پرداختها وعلي الحسابهاي سنواتي است وماهيت بستانكار دارد.

نهايتا حساب دارائي ثابت كه ماهيت بدهكاردارد وهدف ازنگهداري آن حساب كنترل دارائي هاي ثابت است وحساب اموال دولت جمهوري اسلامي ايران كه ماهيت بستانكارداردوهدف ازنگهداري آن كنترل دارائيهاي ثابت دستگاه هاي اجرائي است.

مطالبي راكه تاكنون بيان كردم صرفا جهت صدور اسنادحسابداري ميباشند.

بعد ازيادگيري اين مفاهيم درقسمتهاي بعدي نحوه تهيه صورتحسابهاي ماهيانه ونحوه بستن حسابهاي پايان سال وصورت مغايرت بانكي راتوضيح خواهم داد.

اميدوارم تــــــــــــــــــــــــــــــــــــا اينجا خوشتان آمده باشد...

جهت استفاده ازمطالب این وبلاگ به آدرس زیر مراجعه فرمائید:

http://www.malian.ir

جهت استفاده ازمطالب این وبلاگ به آدرس زیر مراجعه فرمائید:

http://www.malian.ir

ترازهای ماهیانه ای معمولا در3نسخه تهیه میشوند:

1- نسخه دیوان محاسبات

2- نسخه سازمان دارائی

3- نسخه ذیحساب/ مالی

برای کنترل تراز یا بهتر بگم برای اینکه ببینیم ترازمان درست است یا غلط به این نکاتی که میگم خوب توجه کنین.

این نکات خیلی مهم بوده وحاصل تجربه های خودمه :

تنخواه گردان حسابداري= درخواست وجه(پایان سال یا دریافت تخصیص کامل)

مانده بانك و كنترل تخصيص=  تنخواه گردان حسابداري

تنخواه گردان پرداخت و علي الحساب وپيش پرداخت وهزينه ها = كنترل تخصيص

كسوروصولي = كسورارسالي

تامين اعتبار = ذخيره تامين اعتبار

حساب تعهدات = طرف حساب تعهدات

مانده تامين اعتبار = علي الحساب و تنخواگردان پرداخت وپيش پرداخت

حساب تضمينات = طرف حساب تضمينات

سپرده هاي دريافتي = خزانه تمركز سپرده

حساب قراردادها = طرف حساب قراردادها

مانده اعتبار مصوب وتخصيص اعتبار دريافت شده = دستگاه اجرائي

يا

اعتبار مصوب = دستگاه اجرائي

مانده تنخواه گردان حسابداري ومانده دريافتي ابلاغي = مانده بانك

دريافتي اعتبارابلاغي – هزينه ابلاغي = مانده ابلاغي

كنترل تخصيص ابلاغي = جمع هزينه هاي قطعي وغيرقطعي ابلاغي

مراحل بودجه

بودجه بندی فرآیندی مستمر است كه اركان و عناصر آن در بیش تر كشورها تقریبا با یكدیگر شباهت دارند، این وجه تشابه مراحل اساسی بودجه از تهیه و تنظیم تا اجرای آن است. روش هایی كه در این مراحل اعمال می شود به لحاظ هدف یكی بوده، ولی كیفیت به كار گرفتن آن ها ممكن است كم و بیش فرق كند.

 بودجه از چهار مرحله تشكیل می شود كه در مجموع این چهار مرحله را سیكل بودجه ای نامیده اند؛ این چهار مرحله عبارتند از:

1- تهیه و تنظیم و پیشنهاد بودجه (بودجه پیشنهادی)

2- تصویب بودجه (بودجه مصوب)

3- اجرای بودجه (بودجه تخصیصی)

4- نظارت و كنترل بودجه (تفریغ بودجه)

دولت ها عموما برای تنظیم بودجه، نخست برآوردهای درآمد و هزینه را برای دوره آینده پیش بینی می كنند; سپس از مجموع این برآوردها و تطبیق آن ها با اطلاعات و مفروضات جمع آوری شده، بودجه پیشنهادی را تهیه و تنظیم می كنند و پس از تصویب مراجع صلاحیت دار، برای اجرا آماده می كنند. آن ها روش ها و تدابیر لازم را برای حسن اجرای بودجه به كار می بندند و عمل نظارت به صورت بررسی نتیجه عملیات انجام می گیرد تا به این وسیله از برخورد مسایل و بروز مشكلات جلوگیری شود.

تهیه و تنظیم و پیشنهاد بودجه (بودجه پیشنهادی)

در مرحله تهیه و تنظیم و پیشنهاد بودجه، هدف ها و سیاست های كلی دولت در تنظیم بودجه سالانه كه توسط شورای اقتصاد تنظیم می شود، از طریق بخشنامه بودجه از سوی رییس جمهور به تمامی دستگاه های دولتی ابلاغ می شود. دستگاه های دولتی، بودجه یك سال آینده خود را در قالب اهداف و خط مشی تعیین شده و با رعایت دستورالعمل سازمان مدیریت و برنامه ریزی كشور (معاونت برنامه ریزی و نظارت راهبردی رئیس جمهوری) تنظیم و پیشنهاد می كنند. سازمان مدیریت و برنامه ریزی كشور (معاونت برنامه ریزی و نظارت راهبردی رئیس جمهوری) پس از بررسی های لازم و با توجه به اولویت ها و میزان درآمدهای پیش بینی شده، بودجه دستگاه های دولتی را پس از انجام تعدیل لازم در لایحه بودجه كل كشور منظور و برای بررسی به شورای اقتصاد و هیات وزیران تسلیم می كند. هیات وزیران لایحه بودجه را مورد بررسی قرار داده و پس از تایید در مهلت قانونی به مجلس شورای اسلامی تقدیم می كند. رییس جمهور هنگام تقدیم بودجه ضمن گزارش مشروحی، رئوس برنامه های دولت را به اطلاع نمایندگان مجلس می رساند.

لایحه بودجه از نظر شکلی مشتمل بر یک ماده واحده و چندین تبصره است و معمولا همراه با اطلاعات زیر به امضای رئیس جمهور می رسد و به مجلس شورای اسلامی تقدیم می شود:

1-    مقدمه بودجه شامل توضیحات لازم درباره لایحه بودجه پیشنهادی و آثار و نتایج آن.

2-    درامدهای وصول شده و هزینه های انجام شده در سال مالی قبل.

3-    پیش بینی درامدها و براورد هزینه های سال جاری.

4-    هرنوع اطلاعات دیگری که ضرورت تشخیص داده شود.

 تصویب بودجه (بودجه مصوب)

در مرحله تصویب بودجه نظارت و رسیدگی قوه مقننه بر بودجه عمومی كه حاوی تمامی برنامه ها، طرح ها و فعالیت های قوه مجریه در سال آتی است، انجام می گیرد.

لایحه بودجه در كمیسیون های تخصصی مجلس مورد بررسی قرار گرفته و سپس كمیسیون تلفیق که مسوولیت رسیدگی نهایی را برعهده دارد، باید ظرف 15 روز گزارش کمیسیون های تخصصی را بررسی کرده و گزارش نهایی خود را به مجلس شورای اسلامی تقدیم کند. پس از تصویب بودجه در مجلس شورای اسلامی، موضوع برای اظهارنظر به شورای نگهبان ارسال می شود. نكته مهم در این مرحله این است كه هدف، تصویب اعداد و ارقام نیست، بلكه منظور اصلی، رسیدگی به سیاست ها و برنامه های دولت است كه با توجیهات اقتصادی، اجتماعی و... همراه است و به صورت اعداد و ارقام تجلی یافته است.

  مقایسه تصویب بودجه و سایر قوانین:

1-    تفویض اختیار: اصولا مجلس حق تفویض اختیار قانونگذاری ندارد جز در موارد ضروری و به کمیسیون های داخل مجلس که در این صورت مصوبات کمیسیون های مزبور برای مدتی که مجلس تعیین می کند، آزمایشی است و تصویب نهایی آنها با مجلس است و یا در خصوص اساسنامه سازمان ها و شرکت های دولتی یا وابسته به دولت به کمیسیون های داخلی یا دولت که در این صورت مصوبات آنها دایمی است. مجلس نمی تواند تصویب موقت لایحه بودجه را بر عهده کمیسیون گذارد هر چند که ضرورت ایجاب کند بلکه باید در جلسات علنی مجلس مطرح و مورد رسیدگی قرار گیرد.

2-    محدودیت در اصلاح و تعدیل بودجه:  طرح های قانونی و پیشنهادها و اصلاحاتی که نمایندگان در خصوص لوایح قانونی می کنند و به تقلیل درامد عمومی یا افزایش هزینه های عمومی می انجامد، در صورتی قابل طرح در مجلس است که در آن طریق جبران کاهش درامد یا تامین هزینه جدید نیز معلوم باشد.

3-    مهلت زمانی مجلس برای تصویب بودجه: در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران و سایر قوانین موضوعه هر چند صراحتی وجود ندارد ولی با توجه به ماهیت بودجه و پیش بینی مدت زمان برای اظهارنظر کمیسیون ها و نمایندگان در مجلس بایدگفت که مجلس نیز به نوعی دارای محدودیت زمانی در تصویب بودجه است.

4-    یک شوری بودن: بر اساس ماده 224 آئین نامه داخلی مجلس، لایحه بودجه سالانه کشور یک شوری است. در حالی که اصولا لوایح و طرح های قانونی عادی دو شوری هستند مگر اینکه برای آنها تقاضای فوریت شود. دلیل این امر هم محدودیت زمانی مجلس برای تصویب بودجه است.

5-    بررسی در کمیسیون تلفیق: مجلس دارای کمیسیون های تخصصی است و هر طرح و لایحه قانونی با توجه به موضوع به یکی از کمیسیون های مزبور ارجاع می گردد. ولی لایحه بودجه در کمیسیون تلفیق که با حضور دو نماینده از هر کمیسیون تخصصی و تمام اعضای کمیسیون برنامه و بودجه و محاسبات تشکیل می شود، مورد بررسی قرار می گیرد.

6-     مشارکت همه کمیسیون های تخصصی در بررسی لایحه بودجه: اصولا لوایح و طرح های قانونی بر اساس موضوع به یکی از کمیسیون های تخصصی به عنوان کمیسیون اصلی و یک یا چند کمیسیون تخصصی دیگر به عنوان کمیسیون های فرعی ارجاع می شود. در صورتی که در لایحه بودجه کل کشور، همه کمیسیون های تخصصی علاوه بر داشتن نماینده در کمیسیون تلفیق، بخش های مربوط به خود را در لایحه بودجه بررسی می کنند.

7-    مدت زمان مذاکره نمایندگان و بررسی لایحه: آیین نامه داخلی مجلس مدت زمان بیشتری را نسبت به زمان سایر طرح ها و لوایح و موضوعات (به جز بررسی و رای اعتماد به وزیران) برای مذاکره نمایندگان در جلسات علنی مجلس پیش بینی کرده است.

8-    فعالیت غیرعادی مجلس: بر اساس ماده 225 آئین نامه داخلی مجلس، هنگام طرح لایحه بودجه در مجلس، جلسات باید بلاانقطاع در کلیه ایام هفته غیر از جمعه و تعطیلات رسمی ، حداقل روزی 4 ساعت منعقد گردد و تا تا موقعی که شور و مذاکره پایان نیافته باشد و رای مجلس اخذ نشده باشد، از دستور مجلس خارج نمی شود و هیچ لایحه و طرح دیگر نمی تواند مطرح باشد مگر لایحه یک یا چند دوازدهم بودجه در صورت ضرورت.

اجرای بودجه (بودجه تخصیصی)

اجرای بودجه؛ تمامی مراحلی را شامل می شود كه جهت وصول درآمدها و سایر منابع تامین اعتبار از یك طرف و مصرف اعتبارات پیش بینی شده و مصوب از طرف دیگر به مورد اجرا گذاشته می شود. اجرای بودجه، شامل تحقق ارقام پیش بینی شده در بودجه مصوب و به عبارتی دیگر، وصول درآمدها و پرداخت هزینه ها برای نیل به مقاصد و اهداف معین طبق قوانین و مقررات مربوط است. در مرحله اجرا، بودجه خود دارای مراحل فرعی دیگری است.

مراحل تفضیلی اجرای بودجه:

1-    تشخیص: تعیین و انتخاب کالاها و خدمات و سایر پرداخت هایی که تحصیل یا انجام آن برای نیل به اجرای برنامه های دستگاه های اجرایی ضروری است. اختیار و مسئولیت تشخیص بر عهده وزیر یا رئیس موسسه است و قابل تفویض می باشد.

2-    تامین اعتبار: عبارت است از اختصاص دادن تمام یا قسمتی از اعتبار مصوب برای هزینه معین. مسئولیت تامین اعتبار به عهده ذیحساب است. ذیحساب ماموری است که به موجب حکم وزارت امور اقتصاد و دارایی از بین مستخدمین رسمی واجد صلاحیت به منظور اعمال نظارت و تامین هماهنگی لازم در اجرای مقررات مالی و محاسباتی در وزارتخانه ها، موسسات و شرکت های دولتی و دستگاه های اجرایی محلی و موسسات و نهادهای عمومی غیردولتی به این سمت محسوب می شود و انجام وظایف زیر را به عهده دارد:

الف- نظارت بر امور مالی و محاسباتی و نگهداری و تنظیم حساب ها بر طبق قانون و ضوابط و مقررات مربوط و صحت و سلامت آنها.

ب- نظارت بر حفظ اسناد و دفاتر مالی.

ج- نگهداری و تحویل و تحول وجوه و سپرده ها و اوراق بهادار.

د- نگهداری حساب اموال دولتی و نظارت بر اموال مذکور.

3-    تعهد: عبارت است از ایجاد دین بر ذمه دولت ناشی از:

الف- تحویل کالا یا انجام خدمت.

ب- اجرای قراردادهایی که با رعایت قوانین و مقررات منعقد می شود.

ج- احکام صادره از مراجع قانونی و ذیصلاح

د- پیوستن به قراردادهای بین المللی و عضویت در سازمان ها یا مجامع بین المللی با اجازه قانون.

اختیار و مسئولیت تشخیص بر عهده وزیر یا رئیس موسسه است و قابل تفویض می باشد.

4-    تسجیل: عبارت است از تعیین میزان بدهی قابل پرداخت به موجب اسناد و مدارک اثبات کننده بدهی. اختیار و مسئولیت تشخیص بر عهده وزیر یا رئیس موسسه است و قابل تفویض می باشد.

5-    حواله: اجازه است که کتبا توسط مقامات مجاز برای تادیه تعهدات و بدهی های قابل پرداخت از محل اعتبارات مربوطه در وجه ذینفع صادر می شود. اختیار و مسئولیت تشخیص بر عهده وزیر یا رئیس موسسه است و قابل تفویض می باشد.

6-     درخواست وجه: سندی است که ذیحساب برای دریافت وجه به منظور پرداخت حواله های صادر شده و سایر پرداخت هایی که به موجب قانون از محل وجوه متمرکز در خزانه مجاز باشد، حسب مورد از محل اعتبارات و یا وجوه مربوط عهده خزانه در مرکز یا عهده نمایندگی خزانه در استان در وجه حساب بانکی پرداخت دستگاه اجرایی ذیربط صادر می کند.

7-    هزینه: عبارت است از پرداخت هایی که به طور قطعی به ذینفع در قبال تعهد یا تحت عنوان کمک یا عناوین مشابه با رعایت قوانین و مقررات مربوط انجام پذیرد.

نظارت و كنترل بودجه (تفریغ بودجه)

نظارت بر بودجه از جهت صحت عملیات اجرایی و انطباق آن با هدف ها و برنامه ها نقش مهمی دارد، چون بودجه ماموریتی است كه از طرف قوه مقننه به دولت محول شده است. باید به نحوی از درستی انجام این ماموریت آگاهی یابد. نظارتی كه مجلس در آغاز توسط دیوان محاسبات به طور غیرمستقیم و سپس با رسیدگی به گزارش تفریغ بودجه به صورت مستقیم انجام می دهد در پی این منظور است كه روی هم نظارت قضایی و نظارت پارلمانی را پدید می آورد. از طرف دیگر دستگاه دولت نیز به سبب وسعت فراوانی كه دارد باید اطمینان یابد كه آن چه در درونش و توسط اعضایش صورت می پذیرد در جهت هدف های برنامه است. این احتیاج نیز لزوم نظارت اداری و عملیاتی را كه دولت خودش بر خودش و بر كاركنانش به عهده دارد، مطرح می سازد.

مراحل نظارت بر اجرای بودجه

1- نظارت اداری: نظارت اداری به وسیله سازمان های قوه مجریه انجام می گیرد و می توان گفت که نوعی نظارت درون سازمانی در درون قوه مجریه است. نظارت اداری بر اجرای بودجه علاوه بر این که از سوی مقامات و متصدیان مربوط در هر سازمان و تشکیلات اداری در مراحل مختلف اجرای بودجه صورت می گیرد، عمدتا به وسیله سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور و وزارت امور اقتصاد و دارایی انجام می شود.

2- نظارت قضایی:

·        نظارت سازمان بازرسی کل کشور: به موجب اصل 174 قانون اساسی بر اساس حق نظارت قوه قضائیه نسبت به حسن جریان امور و اجرای صحیح قوانین در دستگاه های اداری، سازمانی به نام سازمان بازرسی کل کشور زیر نظر رئیس قوه قضائیه تشکیل می گردد. سازمان بازرسی کل کشور به عنوان یک نهاد قضائی بر اجرای صحیح قوانین از جمله قانون بودجه کل کشور در سازمان های اداری نظارت می کند و قانون گذار نیز بر این بازرسی ضمانت های اجرایی مقرر نموده است.

·        نظارت دیوان محاسبات کشور: به موجب اصل 55 قانون اساسی، دیوان محاسبات به کلیه حساب های وزارتخانه ها، موسسات، شرکت های دولتی و سایر دستگاه هایی که به نحوی از بودجه کل کشور استفاده می کنند، به ترتیبی که در قانون آمده رسیدگی می نماید که هیچ هزینه های از اعتبار مصوب خود تجاوز نکرده و هر وجهی در محل خود به مصرف رسیده باشد. دیوان محاسبات حساب ها و اسناد و مدارک مربوط را برابر قانون جمع آوری و گزارش تفریغ بودجه هر سال را به انضمام نظرات خود به مجلس شورای اسلامی تسلیم می نماید.

3- نظارت پارلمانی

·        نظارت در جریان اجرای بودجه: از دو طریق صورت می گیرد:

الف-از طریق تذکر، سوال و استیضاح، تحقیق و تفحص

ب- از طریق گزارش های دریافتی

·        نظارت بعد از اجرای بودجه: این نظارت پس از دریافت گزارش تفریغ بودجه هر سال از دیوان محسابت کشور و بررسی آن توسط مجلس صورت می پذیرد. دیوان محاسبات کشور سالانه با بررسی حساب‌ها و اسناد مربوط به دستگاه‌های دولتی گزارش تفریغ بودجه را تهیه می‌کند که در آن نحوه و میزان هزینه سازمان‌ها، پروژه‌ها و پیشرفت آنها بر اساس لایحه بودجه مشخص است. تفریغ بودجه نتیجهٔ نهایی نظارت بعد از خرج است. تفریغ بودجه یک نوع حسابرسی کلی عملیات مالی دولت است. تفریغ بودجه نشانگر درجهٔ تطبیق یا عدم تطابق عملیات انجام شده توسط دولت بر مبنای محاسبات پیش بینی شده‌است. تفریغ بودجه نظارت قوهٔ مقننه نسبت به دخل و خرج کشور است.

اجزاء و عناصر سیستم حقوق و دستمزد کدامند

اجزاء و عناصر تشکیل دهنده یک سیستم حقوق و دستمزد به طور کلی و بدون در نظر گرفتن اینکه این سیستم برای موسسه بازرگانی و خدماتی و یا تولیدی طراحی شده به شرح زیر می باشد.

1- دایره کارگزینی

2- دایره ثبت ورود و خروج پرسنل

3- دایره حسابداری حقوق و دستمزد

که ما برای بررسی اجزاء و عناصر فوق الذکر به شکل کلی آنها را معرفی کرده و در ادامه بیشتر در ارتباط با آنها بحث کرده و جزئیات وظایف آنا مورد تجزیه و تحلیل قرار خواهد داد.
وظیفه دایره کارگزینی چیست

واحد کارگزینی در هر موسسه وظیفه تهیه و تدوین دستورالعملها و آئین نامه ای استخدامی پرسنل با رعایت و مد نظر قرار دادن قوانین کار و امور اجتماعی و سایر قوانین را بر عهده دارد و از طرفی وظایف دیگری در ارتباط یا پرسنل همجون آموزش، نحوه استفاده از مرخصی و تعیین شرح وظایف،نقل و انتقال پرسنل به سایر بخشهای موسسه و موارد مشابه را بر عهده دارد.

وظیفه دایره ثبت ورود و خروج پرسنل چیست

وظیفه این بخش جمع آوری اطلاعات مربط به زمان انجام کار پرسنل و در واقع حضور و غیاب هر یک از کارکنان در موییات و واحدها می باشد که به طرق و روش های خاصی این کار صورت می پذیرد.

وظیفه دایره حسابداری حقوق و دستمزد چیست

این دایره وظیفه تهیه و تنظیم لیست حقوق و دستمزد و تعیین مبلغ ناخالص و خالص حقوق و دستمزد قابل پرداخت به هر یک از پرسنل را به عهده دارد در واقع استاد و مدارک حقوق و دستمزد هر یک از پرسنل و کارکنان در این دایره نگهداری می شود توجه دارید که بحث حسابداری هزینه حقوق و دستمزد در این دایره مطرح می شود.

به نمودار زیر که به شکل ساده سیستم حسابداری را نشان می دهد توجه کنید.

 با توجه به شکل فوق متوجه می شوید افرادی که برای استخدام وارد موسسه میشوند در بخش کارگزینی موسسه اقدام به انعقاد قرارداد کارنموده و با توافقهایی در ارتباط بانحوه و شرایط کار و زمان و مدت و سایر مواردی که طبق قوانین کار مشخص شده به عنوان یکی از پرسنل آن موسسه شروع به کار مینماید.سپس اطلاعات توافقهای کار شامل زمان و مدت کار،میزان حقوق و دستمزد و نرخ دستمزد و سایر موارد در اختیار واحد حسابداری حقوق و دستمزد قرار میگیرد و از طرف دیگر فرد مذکور پس از کار در موسسه واحد ثبت ورود و خروج اطلاعات مدت زمان کار ایشان را در طی مدت کار ثبت می نماید که به طور معمول پس از یک ماه کارکرد زمان ورود و خروج در اختیار واحد حسابداری قرار می گیرد. واحد حسابداری پس از محاسبه مدت کارکرد فرد مورد نظر بالحاظ قرارداد کار و شرایط قانون کار حقوق و دستمزد متعلقه پرسنل مذکور را و کسورات قانونی ایشان را تعیین و اقدام به ثبت در حسابها می نماید.

حال که با سیستم حقوق و دستمزد به طور کلی آشنا شدیم بهتر است با هر یک از اجزاء سیستم آشنا شده و مطالب بیشتری در این زمینه بدانیم. اشاره شد در واحد کارگزینی توافق های کاری و شرایط کار،مدت کار،حقوق پایه،اضافه کاری،نوبت کاری و سایر موارد مشخص می شود موارد قانونی کار به کارمند یا کارگر تفهیم میشود و قرارداد کار منعقد میگردد.ما سعی میکنیم موارد قانونی لازم را در ادامه توضیح دهیم.

قرارداد کارو شرایط اساسی انعقاد کار چگونه است

قرارداد کار عبارت است از قرارداد کتبی یا شفاهی که به موجب آن کارگر در قبال دریافت حق السعی، کاریرا برای مدت موقت یا مدت غیر موقت برای کارفرما انجام می دهد.

در قرارداد کار علاوه بر مشخصات دقیق طرفین باید موارد زیر مشخص شود.

الف) نوع کار یا حرفه یا وظیفه ای که کارگر باید به آن اشتغال یابد.

ب) حقوق یا مزد مبنا(پایه)

ج) ساعات کار،تعطیلات و مرخصی ها

د) محل انجام کار

ه) تاریخ انعقاد قرارداد

و) مدت قرارداد چنانچه کار برای مدت معیین باشد.

ز) مواردی دیگر که عرف و عادت شغل یا محل ایجاب می نماید.

طرفین میتوانند با توافق یکدیگر مدتی را به نام دوره آزمایشی کار تعیین نمایند که مدت دوره آزمایشی باید در قراردادکار مشخص شود

Normal 0 false false false MicrosoftInternetExplorer4 /* /*]]>*/ /* Style Definitions */ table.MsoNormalTable {mso-style-name:"Table Normal"; mso-tstyle-rowband-size:0; mso-tstyle-colband-size:0; mso-style-noshow:yes; mso-style-parent:""; mso-padding-alt:0cm 5.4pt 0cm 5.4pt; mso-para-margin:0cm; mso-para-margin-bottom:.0001pt; mso-pagination:widow-orphan; font-size:10.0pt; font-family:"Times New Roman"; mso-ansi-language:#0400; mso-fareast-language:#0400; mso-bidi-language:#0400;} حقوق:  در قسمت حقوق برای هر کارمند اضافات و کسورات تعلق می گیرد. اضافات حقوق یا حقوق متعلقه عبارتند از: حقوق مبنا، فوق العاده، شغل، بن لباس، شرایط محیط کار فوق العاده محل خدمت، هزینه اولاد، فوق العاده جذب، کار حد اقل دریافتی، محدودیت از مطب، حق مسکن، بیمه 20 درصد، بیمه عمر، صندوق پس انداز، بیمه جانبازی، فوق العاده ویژه. کسورات، عبارتند از:  مالیات ، بیمه عمر، بیمه حقوق 27 درصد، بازنشستگی جاری سرانه تعهدی، حسن انجام کار، وام صندوق ، آتیه سازان صندوق پس انداز. .

حسابداری حقوق و دستمزد:

در حسابداری حقوق  و دستمزد بعلت تراکم و استمرار اطلاعات ، نحوه پردازش اطلاعات و اهمیت سرعت و صحت آن از اتوماسیون استفاده می شود.

اطلاعاتی نظیرنرخ ساعتی و یا روزانه حقوق و دستمزد که ممکن است برای مدت مدیدی تغییر نکند و همچنین برنامه های نظیر نحوه محاسبه کسورات مالیات و حق بیمه صندوق تأمین اجتماعی که در طول سال قوانین آن ثابت می باشد را بهتراست درحافظه کامپیوتر ذخیره نموده .

با استفاده از این اطلاعات می توان محاسباتی مانند حقوق و دستمزد ناخالص، کسورات، تعیین حقوق و دستمزد خالص و بروز در آوردن سابقه هر کارمند و کارگر رابه طور الکترونیکی انجام داد.

Normal 0 false false false MicrosoftInternetExplorer4 /* /*]]>*/ /* Style Definitions */ table.MsoNormalTable {mso-style-name:"Table Normal"; mso-tstyle-rowband-size:0; mso-tstyle-colband-size:0; mso-style-noshow:yes; mso-style-parent:""; mso-padding-alt:0cm 5.4pt 0cm 5.4pt; mso-para-margin:0cm; mso-para-margin-bottom:.0001pt; mso-pagination:widow-orphan; font-size:10.0pt; font-family:"Times New Roman"; mso-ansi-language:#0400; mso-fareast-language:#0400; mso-bidi-language:#0400;} حقوق و مزایای کارکنان آنچه در ازای کار انجام شده توسط کارکنان اداری ، مدیران یا ارائه کنندگان خدمات مشابه به طور ماهانه به آنها پرداخت می گردد« حقوق» و پرداختی به کارگران ( ساده یا ماهر) اصطلاحاً دستمزد نامیده می شود که بر حسب ساعت، روز، ماه و یا مقدار تولید تعیین می گردد. معمولاً علاوه بر حقوق و دستمزد ثابت مزایای دیگر از جمله فوق العاده، پاداش، سهم از سود واحد وغیره به کارکنان پرداخت می گردد. که این مزایا بطور مستمر و زمانی نیز به طور غیر مستمر پرداخت می گردند. مزایای فوق ممکن است بصورت نقدی یا غیر نقدی به کارکنان تعلق گیرد. نرخ سود و دستمزد معمولاً از طریق توافق بین کارکنان و کارفرما تعیین می شود . این نرخ مربوط به ساعات عادی وو قانونی می باشد .  چنانچه کارگری پس از اتمام ساعات قانونی  کارکرد روزانه، مدتی را به عنوان اضافه کار انجام وظیفه نماید ویا در ایام تعطیل مشغول انجام وظیفه در واحد تجاری باشد،مستحق به دریافت حقوق و دستمزدی علاوه بر حقوق و دستمزد عادی خواهد بود که نرخ ساعات کاری این اوقات توسط قانون مشخص می شود. Normal 0 false false false MicrosoftInternetExplorer4 /* /*]]>*/ /* Style Definitions */ table.MsoNormalTable {mso-style-name:"Table Normal"; mso-tstyle-rowband-size:0; mso-tstyle-colband-size:0; mso-style-noshow:yes; mso-style-parent:""; mso-padding-alt:0cm 5.4pt 0cm 5.4pt; mso-para-margin:0cm; mso-para-margin-bottom:.0001pt; mso-pagination:widow-orphan; font-size:10.0pt; font-family:"Times New Roman"; mso-ansi-language:#0400; mso-fareast-language:#0400; mso-bidi-language:#0400;} کسورات حقوق و مزایا به مجموع حقوق و مزایای هر یک از کارکنان در دوره ای که لیست حقوق و دستمزد تهیه می گردد حقوق و مزایای ناخالص گویند. از حقوق و مزایای ناخالص ابتدا کسورات قانونی( شامل بیمه و مالیات) و کسورات اختیاری(مانند قسط وام ، مساعده و ...)کسر و مانده قابل پرداخت به هر یک از کارکنان که مبلغ خالص قابل پرداخت نام دارد محاسبه می گردد. حق بیمه طبق قوانین سازمان تأمین اجتماعی هر کارفرما باید ماهانه درصد معینی از حقوق و مزایای هر یک از کارکنان خود را بعنوان حق بیمه سهم کارمند کسر و به همراه حق بیمه سهم کارفرما حد اکثر تا پایان ماه بعد به حسابهای مربوط واریز و ماهانه فهرست کاملی از مشخصات حقوق بگیران و میزان حقوق هر یک از آنها به ادارات تأمین اجتماعی محل ارسال نمایند.   مالیات کارفرمایان باید هر ماهه مالیات حقوق هر یک از کارکنان خود را طبق جداول مالیاتی محاسبه و از حقوق آنها کسر نموده و حد اکثر ظزف 30 روز ، وجوه کسر شده را به حساب بانکی مخصوص واریز و فهرستی مشتمل بر نام و نشانی حقوق بگیران و میزان حقوق هر یک از آنها به حوزه مالیاتی محل ارائه دهند. سایر کسورات Normal 0 false false false MicrosoftInternetExplorer4 /* /*]]>*/ /* Style Definitions */ table.MsoNormalTable {mso-style-name:"Table Normal"; mso-tstyle-rowband-size:0; mso-tstyle-colband-size:0; mso-style-noshow:yes; mso-style-parent:""; mso-padding-alt:0cm 5.4pt 0cm 5.4pt; mso-para-margin:0cm; mso-para-margin-bottom:.0001pt; mso-pagination:widow-orphan; font-size:10.0pt; font-family:"Times New Roman"; mso-ansi-language:#0400; mso-fareast-language:#0400; mso-bidi-language:#0400;} مبلغ قابل پرداخت به کارکنان برای محاسبه مبلغ خالص قابل پرداخت به هر یک از کارکنان لازم است از جمع حقوق و مزایای هر یک از آنها مجموع کسورات قانونی و اختیاری کسر گردد.

توانائی: تعاریف جداول مالیاتی سالیانه-تعاریف نرخهای حق بیمه خدمات درمانی-تامین اجتماعی- فیش حقوقی-خروجی اکسل دارائی-خروجی اکسل بیمه خدمات درمانی-خروجی اکسل مالیاتی به همراه محاسبه احکام جاری ومعوقه-مناسب برای دستگاههای دولتی با حداکثر۲۰۰نفرپرسنل-ضمنا چون خروجی تکست میده توانائی اینوداره هرنوع خروجی ازتکست گرفته بشه

مهمترین ازهمه سهولت کار با آن است .........برای دریافت نرم افزار میتوانید ازطریق ا ایمیل  یا امورمالی انتقال خون استان گیلان تماس حاصل فرمائید.

 جهت استفاده ازمطالب این وبلاگ به آدرس زیر مراجعه فرمائید:

http://www.malian.ir